xxxx xxxx

Village
Auteurs: Inka & Markus Brand
Uitgever: Pegasus Spiele / Eggertspiele
Jaar: 2011


recensie door

x

Dat is verfrissend: in plaats dat de spelers met elkaar in de clinch liggen vanwege de kwestie 'wie heeft het mooiste dorp', wonen ze gezellig allemaal samen in dezelfde nederzetting. 'Village' is een spel met een lange adem: de familie die zichzelf in maar liefst vier generaties het beste op de kaart heeft weten te zetten wint het spel. Succes zit hierbij in de kleine dingen. Opa hoeft geen miljonair, burgemeester of nobelprijswinnaar te zijn geworden om een plekje in de annalen te verdienen: was hij een vaardig handwerksman, of hardwerkende boer? Chapeau. Ouderling bij de plaatselijke kerk? Hartstikke mooi. Of was hij recalcitrant, ging hij op reis en verruilde hij het dorp voor de grote stad? Ook prima. Als zijn tijd gekomen is zal hij geëerd worden met een vermelding in de dorpskronieken. Maar ook hier treedt de verzadiging op. Bij de zoveelste handwerksman of priester kijkt niemand meer op of om. Is er iemand overleden? Wat was-ie? Oh, alweer een boer? Daar hebben we er al zo veel van, leg deze maar in een anoniem graf achter de kerk. Aan het eind van het spel zijn er punten te verdienen voor de functies die de nog levende familieleden bekleden, en voor het aantal overleden familieleden dat de dorpskronieken heeft gehaald.

xx

Het dorp is afgebeeld op het grote speelbord, en daarnaast hebben alle spelers nog een eigen spelersbordje met hun boerderij en een tijdspoor. Iedere speler begint met vier speelfiguren met nummer '1': de eerste generatie. Figuren met nummers 2 tot 4 liggen te wachten tot ze geboren worden. Op het speelbord staan zeven locaties afgebeeld waar acties kunnen worden uitgevoerd. Op de locaties wordt iedere ronde een vast aantal blokjes neergelegd, en wie een actie kiest moet eerst een blokje wegnemen. Als alle blokjes weg zijn kan de betreffende actie niet meer worden uitgevoerd. Over het algemeen zijn de blokjes grondstoffen die een speler op zijn boerderij mag leggen om later te gebruiken. Een uitzondering zijn de zwarte-pestblokjes: die worden direct weer ingeleverd in de voorraad, en de speler moet twee stappen vooruit op zijn tijdspoor, wat betekent dat hij een stukje dichter bij de dood komt te staan. Want zo was het met de pest, die was niet zo goed voor je gezondheid.

x
x

De acties die kunnen worden uitgevoerd lopen uiteen van goederen produceren, met de wagen op pad gaan richting de stad, zitting nemen in de dorpsraad, graan oogsten, waren verkopen op de markt, trouwen en kinderen krijgen of naar de kerk. Wie goederen produceert kan ofwel met blokjes betalen, ofwel tijd investeren om zelf een familielid op te leiden om de goederen te maken. In het laatste geval plaatst de speler een poppetje op het betreffende productiegebouw en verplaatst zijn tijdmarker. Als hij later nog een keer hetzelfde goed wil produceren kost het minder tijd, omdat zijn speelfiguur dan ervaren is en de klus sneller klaart.

x x
Wie de markt opent mag zelf als eerste goederen verkopen op de markt. Er liggen klantenfiches waarop staat afgebeeld welke goederen de vijf klanten graag willen hebben en hoeveel punten ze daarvoor geven. Vervolgens mogen alle andere spelers ook verkopen, maar dan moeten ze wel hun tijdmarker verplaatsen en een groen blokje betalen.




x
Graan produceren is de meest eenvoudige actie: gewoon twee zakken graan pakken en in de schuur leggen. Wie in het bezit is van een ploeg en een paard of os pakt er zelfs drie of vier.
x
Wie op reis wilt mag een speelfiguur op de landkaart op het bord plaatsen,of met een eerder geplaatst figuur een stukje reizen. Op de wegen staat afgebeeld wat de reis kost, meestal twee tijd, een wagen en twee of drie blokjes. Op de plaats van bestemming is er een bonus te halen, en aan het eind van het spel is het aantal verschillende bezochte steden ook nog punten waard.

x
In het raadhuis mag tegen betaling van tijd, groene blokjes of boekrollen zitting genomen worden door een familielid. Bij een volgend bezoek klimt hij een stapje op, waardoor hij leukere bonusacties mag doen en aan het eind van het spel meer punten krijgt. Wie kiest voor de actie 'trouwen' is eigenlijk al een stapje verder dan 'trouwen', en zet een nieuw familielid van de eerstvolgende beschikbare generatie op zijn boerderij. Tot slot is er de kerk: tegen betaling van een blokje of drie tijd mag er een familielid in de zak gegooid worden. Op een later tijdstip wordt hij als priester in de kerk gezet, wat tijdens en aan het eind van het spel punten kan opleveren.
x

De ronde is afgelopen als alle blokjes van het bord gepakt zijn. Dat betekent dus dat ook alle pestblokjes uiteindelijk gepakt moeten worden! Het is mogelijk dat een speler alleen nog kan kiezen uit acties die hij niet kan of wil uitvoeren. Hij mag dan alleen het blokje te pakken en de bijbehorende actie laten schieten, maar er is ook nog een alternatief! Een speler mag elke gewenste actie uitvoeren zonder een blokje te pakken, tegen betaling van drie identieke blokjes. Kan een speler dit niet betalen, dan heeft hij pech en is hij verplicht een (pest)blokje te pakken bij een locatie waar hij vervolgens geen actie kan of wil uitvoeren.

x

Aan het eind van de ronde wordt er een mis opgedragen. Dat houdt in dat de zwarte zak waar de spelers in de loop van de ronde hun speelfiguren in hebben kunnen gooien erbij gepakt wordt. In die zak zitten ook vier zwarte priesterfiguren. Elke ronde worden er blind vier figuren uit de zak getrokken die vervolgens in de kerk worden gezet. Alle figuren die niet getrokken zijn blijven in de zak zitten voor een volgende ronde. Maar de spelers mogen het geluk een handje helpen! Te beginnen met de startspeler krijgen alle spelers eerst de kans om tegen betaling van een munt hun speelfiguur uit de zak te halen. Als men bedenkt dat het hier gaat om (jonge) familieleden die met vier priesters in een donkere ruimte zijn opgesloten dan is het niet vreemd dat er meestal snel de portemonnee getrokken wordt!

x
Vervolgens mogen alle in de kerk aanwezige speelfiguren tegen betaling van graanzakken verder naar voren bewegen. Hoe verder vooraan, hoe meer punten aan het eind van het spel. En iedere ronde worden er al twee punten uitgedeeld aan de speler met de meeste familieleden in de kerk.
x

Na de mis worden er nieuwe blokjes op het bord gelegd en begint de volgende ronde. Veel van de acties kosten tijd, en elke keer als een speler zijn tijdmarker over de brug afgebeeld op zijn tijdspoor heen beweegt  is de tijd van een van zijn familieleden voorbij. Hij moet dan een speelfiguur van zijn oudste generatie, dus het laagste nummer, aanwijzen. Waar het figuur begraven wordt hangt af van zijn beroep: voor iedere locatie op het bord zijn er twee tot vijf plekken gereserveerd in de kronieken. Een overleden handwerksman (geel gebouw) gaat dus naar de gele rij in de kronieken, een overleden boertje (paars gebouw) naar de paarse rij.

x
Als er in de betreffende rij geen plaats meer is, zijn er nog vijf anonieme graven achter de kerk. Het spel is afgelopen zodra ofwel de anonieme graven, ofwel de dorpskronieken vol liggen met overleden speelfiguren. De spelers krijgen dan punten voor hun klantenfiches, hun familieleden in de kerk, op de landkaart, in het raadhuis en in de kronieken. De speler met de meeste punten wint.
x
x
x
x
Dat er nageslacht geboren wordt is niks nieuws in spellenland, in bijna ieder zichzelf respecterend spel met relevant thema wordt er lustig op los gereproduceerd. Ook zijn er genoeg spellen waarin doden te betreuren vallen, dat gebeurde in abstracte vorm zelfs in Risk al. Wat in 'Village' vreemd aandoet is dat de speelfiguren niet overlijden omdat ze bijvoorbeeld een mislukte aanval op een afzichtelijke Ork hebben gepleegd of op het verkeerde moment met Colonel Mustard en de kandelaar in de bibliotheek waren, maar gewoon omdat hun tijd om is. Of nee, niet eens zozeer hún tijd: de speler mag kiezen welke van de speelfiguren uit de oudste generatie zal ontslapen, en dat voelt toch een beetje als God spelen. 'Ehmm... jij! Gewoon, omdat ik het kan.'





x
Soms is het gunstig om het proces wat te versnellen: figuren in anonieme graven leveren de speler niks op, een speler zal dus altijd proberen een speelfiguur te laten sterven die door mag naar de kronieken. Soms is het van belang om snel een poppetje laten overlijden, zodat deze het laatste plekje in het boek in kan nemen voordat een andere speler dat doet. Dat kan bewerkstelligd worden door een pestblokje te pakken, of een actie uit te voeren die erg veel tijd kost. Sommige mensen zullen dit een luguber idee vinden, maar zo komt het absoluut niet over: 'Village' is een luchtig, vrolijk en kleurrijk geïllustreerd spel dat vol zit met interessante afwegingen.


x

Zo is het bijvoorbeeld niet verstandig om familieleden van een oude generatie op een locatie te zetten die aan het eind van het spel punten oplevert: de kans is groot dat dat speelfiguur het eind van het spel niet haalt, en dan is het zonde geweest van de investering. Maar om de kronieken zo goed mogelijk te vullen wil je toch graag overal staan; meestal blijven de oudjes op de minder winstgevende plaatsen staan totdat ze door mogen naar de dorpskronieken (dat klinkt al zonniger dan 'tot hun dood'), en rent de jongere generatie door naar de hoogste posities.

x

De kronieken leveren maximaal 12 punten op, terwijl er op de landkaart 18 punten te halen zijn als een speler alle zes de steden op de kaart heeft bezocht, en de klantenfiches die op de markt te krijgen zijn leveren 3 tot 6 punten per stuk op. De kronieken zijn dus niet zaligmakend, er zijn meerdere wegen die veel punten opleveren. Alleen kosten zowel het reizen als het leveren op de markt veel goederen, terwijl doodgaan enkel wat tijd kost.

x

Village is een erg geslaagd spel. Het speelt vlot, zit goed in elkaar, de spelers kunnen elkaar ouderwets dwarszitten en het is binnen anderhalf uur geklaard. En dat doodgaan, daar moet niet te zwaar aan getild worden. Bij de volgende pot zijn ze allemaal weer gewoon springlevend!
© 2012 Barbara van Vugt




x
Village, Inka & Markus Brand, Pegasus Spiele / Eggertspiele, 2011 - 2 tot 4 spelers vanaf 12 jaar, 60-90 minuten


Het beste spel van de Brands tot dusver; de illustrator echter heeft moeite met het kiezen van verdwijnpunten
Leuk, interactief en meerdere wegen tot de overwinning.
x
x
x