xxxx xxxx

Hawaii
Auteur: Gregory Daigle
Uitgever: Hans im Glück
Jaar: 2011


recensie door

x

Denken wij aan Hawaii, dan denken wij aan langgerekte witte stranden, bruinverbrande surfer-dudes en wuivende palmbomen, waarbij we met een bloemenkrans om de hals en een cocktail in de hand onderuitgezakt van onze welverdiende rust kunnen genieten. Het bordspel 'Hawaii' bevestigt in de vormgeving al deze clichés, al zullen de spelers eerste even stevig aan de bak moeten voordat er uitgerust kan worden. Het idee achter 'Hawaii' is namelijk dat de spelers als dorpshoofden over het eiland moeten reizen, met eventueel een uitstapje naar omliggende eilanden of nabije visgronden, al spullen verzamelend om dorpen te stichten en te verfraaien.

x
Om te beginnen moet eerst het spel worden opgezet, wat al een aardige klus op zich is. Het modulaire bord bestaat uit een rand, in de vorm van het eiland, die zowel het scorebord als het strand weergeeft. Deze rand wordt willekeurig opgevuld met tien rechthoekige tegels, die de verschillende plaatsen aangeven waar de spelers straks langs moeten. Hierop worden de 126 (!) fiches verdeeld, op de aangewezen plekken.
x
Deze fiches stellen de spullen voor die straks gekocht kunnen worden. Hut-fiches, vrucht-fiches, boot-fiches, en nog veel meer, het aanbod is aanzienlijk. Vier van de kleinere eilandtegels worden omgedraaid en voor het strand klaargelegd.
x
Voor ieder van de vijf rondes is er een rondetegel, deze worden als een stapeltje in de goede volgorde op het strand geplaatst.
Ieder van de twee tot vijf spelers krijgt nu een hoekvormig spelersbord waar maximaal vijf dorpjes gesticht kunnen worden tijdens het spel. Iedere speler krijgt drie speelfiguurtjes in de eigen kleur, waarvan er één op het scorespoor gezet, er één op het 'spelersvolgordespoor' wordt gezet, en de derde, de grootste, op het strand wordt klaargezet om te gaan reizen.
x

Verder krijgen de spelers een vissersbootje met een capaciteit van twee. Tenslotte krijgen de spelers nog inkomsten bij aanvang van het spel.
In 'Hawaii' wordt met drie soort valuta betaald: schelpen om de spullen op het eiland te kopen, voetjes om te kunnen reizen, en vruchten die als beide kunnen worden ingezet. Afhankelijk van de beginvolgorde krijgen de spelers een aantal van deze vruchten. Al dit 'geld' wordt achter het eigen zichtscherm van de speler geplaatst, dat de vorm heeft van een Hawaiiaanse hut.
x
'Hawaii' wordt gespeeld in vijf ronden die alle identiek verlopen. De spelers kunnen punten verdienen tijdens de ronde, aan het eind van iedere ronde, terwijl er ook nog een eindtelling plaatsvindt voor allerlei mogelijke bonussen. Bij het begin van de ronde worden eerst de prijzen van alle spullen bepaald. Iedere Hawaii-tegel heeft 1 tot 3 plaatsen voor kleine ronde prijsfiches. Deze prijsfiches worden blind uit een buideltje getrokken, en hebben de waarde 2 tot 6.
x
Komt de som van de prijsfiches voor één eilandtegel boven de voorgedrukte waarde, dan wordt dit fiche niet geplaatst maar omgedraaid en als mogelijke visvangst voor de kust geplaatst. Het kan voorkomen dat op een eilandtegel geen prijsfiches geplaatst worden. Hier kan dan deze ronde ook niks gekocht worden. Op het volgordespoor worden ook nog een aantal prijsfiches geplaatst, één minder dan het aantal spelers, in oplopende volgorde.
x
xx

Een beurt van een speler is in feite erg simpel: verplaatsen over het eiland en op de nieuwe locatie de betreffende actie uitvoeren. Verplaatsen over het eiland gebeurt door betaling van één voet per tegel. Op de gewenste Hawaii-tegel aangekomen wordt dan een fiche gekocht, bij betaling van een hoeveelheid schelpen die op één van de prijsfiches staat afgebeeld. De speler pakt nu zowel het gekochte fiche als het prijsfiche. Het gekochte fiche wordt volgens simpele plaatsingsregels aan de collectie binnen de rechthoek toegevoegd.

x
x
Een tweede verplaatsing is mogelijk door terug te gaan naar het strand. Hier kan de speler drie dingen doen: vissen, varen, of passen. Voor het vissen kan de speler met betaling van één voet per visfiche (de achterkant van een prijsfiche) de vis meenemen in een vissersbootje. Standaard heeft iedere speler een bootje met plaats voor twee fiches; als er meer en grotere boten gekocht worden, dan kan de capaciteit worden vergroot. De visfiches worden gebruikt bij de puntenverdeling aan het eind van de ronde.
x
Voor het varen naar de eilanden heeft de speler minimaal een boot met capaciteit drie nodig. Ook hiervoor moet met voeten betaald worden. Op de eilanden kunnen vaak dezelfde spullen als op het eiland verkregen worden, vaak ook nog in de dubbele variant, alleen hoeft hiervoor niet met schelpen betaald te worden, en bovendien leveren ze ook nog wat directe punten op. Tenslotte kan een speler passen; hij plaatst zijn grote speelfiguur op één van de vrije plaatsen op het spelersvolgordespoor, en neemt eventueel het daar liggende prijsfiche.
x
Hebben alle spelers gepast dan is het tijd voor de ronde-afrekening. Hiertoe vergelijken alle spelers de som van hun verkregen prijs- en vis-fiches met het bedrag wat op het 'rondeteller-fiche' staat afgebeeld. Is de som groter of gelijk aan dit bedrag, dan krijgt de speler in ieder geval punten. Het aantal punten varieert per ronde, en hangt ook af van de prestatie van de andere spelers. Nu wordt ook duidelijk dat het niet altijd voor de hand ligt om voor de 'koopjes' op het eiland te gaan; deze prijs-fiches zullen niet of nauwelijks meetellen voor de ronde-afrekening.
Voor de volgende ronde staat nu ook de spelersvolgorde vast. Op het rondeteller-fiche staat ook vermeld wat de (steeds dalende) inkomsten zijn voor de volgende ronde; alle spelers krijgen dit, aangevuld met de schelpen, voetjes en vruchten die op hun gekochte fiches in hun dorpen staan afgebeeld. Alle prijs- en vis-fiches worden ingeleverd, een nieuw rondeteller-fiche wordt gedraaid en een nieuwe ronde kan beginnen.
x
Na vijf rondes is het spel afgelopen en kan de eindtelling plaatsvinden. Bepaalde bonus-fiches leveren nu nog punten op, als tenminste de dorpjes waar ze zich bevinden beschermd worden door de tiki's bovenin de spelersrechthoek. Ook eventuele Kahuna-fiches leveren punten op voor ieder beschermd dorp, tot een maximum van wel 45 punten als alle vijf dorpen gebouwd, beschermd en met een Kahuna voorzien zijn. Na de eindtelling mag de speler met de meeste punten zich winnaar noemen, en kan eindelijk de welverdiende cocktail ingeschonken worden.
x
x
x
x

Fiches, veel, heel veel fiches, dat is het eerste wat opvalt aan Hawaii. Dit kan voor de minder ervaren speler een beetje overweldigend overkomen. Echter, met een beetje ervaring dan wel doorzettingsvermogen blijkt al snel dat 'Hawaii' regeltechnisch geen complex spel is. Figuurtje verplaatsen, fiche kopen, plaatsen, en hup, volgende! Waarheen te verplaatsen of wat te kopen, dat zijn natuurlijk de tactische keuzes, en die zijn wel 'moeilijk' en vereisen inzicht waar alles voor dient. Een regelbijlage van vier bladzijden aan uitleg is vereist om de functie van alle fiches te beschrijven.

x

Maar als je alles snapt, openbaart zich een intrigerend spel, waarbij je altijd meer wilt dan mogelijk is, en waar je vaak meewarig moet toezien hoe een medespeler net dat ene fiche voor je neus wegkaapt. Ga je voor de snelle punten, een klein aantal grote dorpen met veel punten, of voor juist weinig dorpen en een dikke Kahuna bonus? En eigenlijk wil je ook meedoen bij de puntenverdeling aan het eind van de ronde ....

x

Een bepaalde hoeveelheid geluk is ook vereist; de initiële plaatsing van de Hawaiitegels, en vooral de nogal willekeurige plaatsing van de prijsfiches aan het begin van iedere ronde kunnen de korte, midden, èn lange termijn planning danig frustreren, dus een flexibele instelling is vereist!

x
Dit alles maakt 'Hawaii' een spel dat niet iedereen zal kunnen bekoren, en het zou kunnen dat het spel tussen de wal en schip van gelegenheids- en veelspelers gaat vallen. Gelegenheidsspelers zullen wellicht afgeschrikt worden door de hoeveelheid aan mogelijkheden en de (zeker in het begin) lange speelduur die hier het resultaat van kan zijn. Sommige veelspelers halen wellicht de neus op voor het gelukselement. Ieder zijn ding, maar alleen de fraaie vormgeving en uitvoering maken 'Hawaii' alleen al minimaal het proberen waard.
x
Hans im Glück is er weer in geslaagd een op zichzelf abstract spel thematisch erg fraai te versieren, en levert met 'Hawaii' een topproduct af. Alleen al het feit dat zonder enige regelverandering het spel voor alle spelersaantallen goed te spelen is, geeft al aan dat hier redactioneel een hoogstandje is afgeleverd. Een prima spel dus; dit 'Hawaii' is zeker meerdere bezoekje waard, en zeker geen 'one of a lifetime' , waar het echte Hawaii wel om bekend staat.
© 2012 Edwin van de Sluis

Hawaii, Gregory Daigle, Hans im Glück, 2011 - 2 tot 5 spelers vanaf 10 jaar, 60-90 minuten


Opnieuw een HiG-spel van hetzelfde niveau: een beetje tactiek en héél veel spelplezier met een aangename sfeer.
x
x
x