xxxx

Dictator
Auteur: onbekend
Uitgever: onbekend
Jaar: 1945?
x
Vlak na de Tweede Wereldoorlog werden verschillende spellen geproduceerd met dit thema of met de bevrijding als achtergrond. Ter herinnering aan de terugkeer van het Koninklijk Huis wordt bijvoorbeeld een legpuzzle (ja, zo schreef je dat toen nog!) uitgegeven met de niksaandehand-titel 'Wij zijn weer Thuis'. Ook in dit spel lijkt het of de hele oorlog alleen maar draaide om het al dan niet inleveren van verboden radio's. Maar dat was blijkbaar het gehalte van de humor in een tijd waarin Willy Walden en Piet Muyselaar volle zalen trokken door als vrouw verkleed licht ondeugende en zwaar belegen mopjes met een knipoog te verkondigen. We hadden de verbindende programma's van de TROS nog niet nodig om de grootste familie te zijn. De wereld was ook niet veel groter dan die familie, en de huiskamer waar alle verjaardagen op de dag zelve werden gevierd. Er werden hits als 'Karel, zet jij je hoedje op' gezongen, en een enkele sigaar bij de ingeschonken genever gerookt. Zo vlak na de bevrijding was er misschien wel vooral de opluchting; de materiële schade werd door Amerika grotendeels vergoed en van psychische stoornissen had men nog nooit gehoord. Ja, af en toe hoorde je wel eens dat iemand van de brug was gesprongen, maar dan was je toch ook echt niet helemaal goed in je hoofd?
x
Dus kunnen we zonder bezwaard gemoed overal de draak mee steken. In dit spel speelt iemand de dictator, met een speler als politie aan zijn zijde. Eerst worden de bezittingen blind verkocht. Daarna mogen de spelers ze eerst nog vrijwillig inleveren. Omdat dit per saldo niets oplevert, bestaat het eigenlijke spel uit het vorderen van diverse goederen, waarbij bij gebleken bezit van de verboden radio dit een speler 5 strafpunten kost; voor andere voorwerpen minder. De speler die de politie speelt, mag een huiszoeking doen. Hoewel dit in werkelijkheid lamme angst en hartschrik teweeg zal hebben gebracht, lijkt het alsof we er hier in dit spel enorm om zouden moeten lachen. Omdat menigeen hiervan niet meteen van overtuigd zal zijn geweest, doet de fabrikant in de spelregels dan ook de oproep om een en ander 'zo geestig mogelijk te maken, daar zij de goede stemming verhoogt'.
x

Als een speler betrapt wordt met een niet ingeleverd doch wel degelijk gevorderd item, wordt dit verbeurd verklaard en krijgt hij een rode strafkaart waarop een opdracht staat. Dit varieert van blijkbaar buitengewoon grappige dingen als: '5 maal rondspringen als een kikvors' en het darmkrampverwekkende 'Ik gelast U, Uw schoenen uit te trekken' tot een hou-op-ik-kom-niet-meer-bij 'Ik gelast het hele gezelschap in paradepas rond de tafel te lopen'. Er is geen pardon; de spelregels melden expliciet 'De gestrafte is verplicht de straf volledig uit te voeren'. Zo gaat dit een ronde of twee door; uit de niet uitgespeelde rode kaarten moet de dictator er vervolgens zelf een uitvoeren.
x
Dat humor snel veroudert, is al langer bekend. Maar als we dit spel beschouwen, lijken we wel in een enorm tempo te evolueren! Eigenlijk is alleen de tekening van de kinderwagen in tankuitvoering grappig. Wat ons verder opvalt: ook toen al werd het dragen van een hoofdbedekking als straf gezien (natuurlijk niet voor die grappige oom, die met het mutsje van tante de kamer inkomt). Mede in het licht van deze rode kaart zou ik zeggen: moge deze tijden nooit (meer) aanbreken!
Dictator, 1945?, onbepaald aantal spelers
x
x
x