xxxx

Tempus
pagina 2

x
x
Omdat de beschikbare ruimte beperkt is, is iedere speler op zoek naar ‘Lebensraum’: nog maagdelijke graslanden waar het goed baren is, of een wat verder gelegen veld waar een volgende stad kan worden gebouwd. Binnenmeren kunnen met de virtuele kano worden overgestoken, maar voor varen vanaf en naar verder gelegen kustgebieden moet eerst het tijdperk ‘scheepvaart’ zijn bereikt.
x
Wanneer elke speler zijn acties heeft verbruikt, wordt naar de condities om door te mogen gaan naar het volgende tijdperk gekeken; de spelers hebben hier tijdens hun acties al rekening mee kunnen houden. Elk tijdperk heeft een bepaald landschap als prioriteit; dat is na de eerste ronde bijvoorbeeld bouwland, en na de tweede ronde heuvelland. Van elke speler wordt nu het aantal schijfjes dat op een dergelijk veld staat geteld. Steden tellen als extra punt, en elke ideeënkaart met een landschap als achtergrond ook. De ideeënkaarten 'education' (‘opleiding’) leveren nog eens een extra punt. Dit totaal geeft aan welke speler zich naar een volgend tijdperk ontwikkelt; de andere spelers blijven tijdelijk achter maar mogen een ronde later alsnog gratis en vanzelf verder.

x
Elk nieuw tijdperk heeft een nieuwe ontwikeling waar direct gebruik van kan worden gemaakt: meer uit te voeren acties, een hogere stapellimiet, meer baby’s, meer bewegen, zeevaart, en nog zo wat. In bepaalde gevallen kan dit een aardig voordeel zijn; in sommige gevallen maakt het wat minder uit en hindert het niet om pas de volgende ronde in dat tijdperk te belanden.

Na de tiende ronde is elk bezet veld, behalve een bergveld, een punt waard, en elke stad van een speler de waarde die erop staat. Een bonus wordt gegeven voor elke speler die zich heeft weten te qualificeren voor het tiende tijdperk ‘vliegen’.
x

Extra saus wordt aan het spel toegevoegd door de ideeënkaarten waarmee geen enkele speler zonder wil komen te zitten; daar zijn ze te leuk voor en bovendien kunnen ze dienen als afschrikking tegen een eventuele aanval: ‘Ik Heb Nog (misschien wel defensieve) Kaarten Op De Hand!’

Omdat het uitspelen van kaarten geen actie is, worden ze gecombineerd toegepast: baby’s krijgen en de stapellimiet tijdelijk verhogen, bewegen en een gratis extra beweging mogen doen, bewegen en met behulp van een kaart aanvallen, of de als sterk maar in ieder geval als hinderlaag ervaren kaart ‘religie’ die een aangrenzend schijfje in een van de eigen kleur verandert, waarna er bijvoorbeeld een stad mee kan worden gebouwd.

x
In ‘Tempus’ is aanvallen wel mogelijk, maar niet verstandig. Twee spelers die elkaar bij voortduring in de haren zitten, zullen in hun ontwikkeling niet ver komen, en de andere spelers spinnen hier garen bij doordat zij wel (grotere) steden kunnen bouwen, of met meer schijfjes op meer velden op het bord staan.

Steden bouwen, en baby’s krijgen, daar draait het in ‘Tempus’ om. De speler die hier het beste in slaagt, en zijn schijfjes aan het eind van het spel in de beste positie op het bord heeft staan, heeft vele streepjes voor. En dan dondert het soms niet eens of de bonus voor ‘vliegen’ wordt gehaald!

x
In de ‘verra!ssend gespeeld’ is al uitvoerig op de uitvoering en de technische kant van het spel ingegaan; we zullen het hier niet nog eens dunnetjes overdoen.

De Nederlandse vertaling is adequaat, en alhoewel de ideeënkaarten in het Engels zijn gebleven, is vanaf het overzicht achterop de spelregels snel de betekenis af te lezen. Na een keer spelen spreekt elke kaart voor zich en is het zondermeer duidelijk hoe de inzet ten eigen voordele kan worden aangewend.

‘Tempus’ heeft, net zoals ‘Vinci’ waar het sterk op lijkt, maar zeer ten dele met een natuurgetrouwe ontwikkeling van een beschaving te maken, maar is wel het meest toegankelijke en speelbare spel van Martin Wallace geworden dat ook in een voltallige ronde binnen twee uur kan worden gespeeld. Een revanche zit er dan misschien niet meteen in, maar smaken naar nòg een potje doet het wel!
© 2006 Richard van Vugt

Tempus, Martin Wallace, PS Games, 2006 - 3 tot 5 spelers vanaf 14 jaar, 60 tot 120 minuten

x
x
x