xxxx xxxx

Samarkand
Auteurs: David V.H. Peters & Harry Wu
Uitgever: Queen Games
Jaar: 2010

recensie door
x

De zijderoute vormt de verbinding tussen Europa en Azië. Rijke handelsfamilies trekken met kostbaarheden als zijde, porselein, kruiden en specerijen van oost naar west, en vice versa. Als spelers bieden wij in eerste instantie onszelf aan als handelswaar. Maar alles in het nette: we presenteren ons als de ideale schoonzoon of -dochter, om, als het huwelijk eenmaal gesloten is, een aantal dikke vingers in de pap van het florerende familiebedrijf houden. Gelukkig wordt er in die streken niet raar opgekeken van polygamie, dus middels enkele tactisch gesloten huwelijken vallen heel Arabië en Persië binnen de invloedssfeer van het handelsimperium! Wie vreest voor al te grote kinderscharen en tonnen aan alimentatie kan, in plaats van maar weer opnieuw te trouwen, ook geld binnenhalen door handelsverdragen te sluiten met andere families. De rijkste handelaar wint het spel!
x
Het bord toont Arabië en Perzië, onderverdeeld in kleine gebieden. Tien verschillend gekleurde families hebben ieder een thuisstad waarin alvast een kameel van hun kleur geplaatst wordt. Wie aan de beurt is kiest uit een van twee opties: trouwen, of een handelsroute uitbreiden. Trouwen gebeurt door de gevraagde bruidschat (3 tot 6 Dirham) uit de eigen portemonnee te betalen aan de familiekas; de pasgehuwde neemt vervolgens een van de twee beschikbare familiefiches en legt deze voor zich neer. Vervolgens neemt hij drie warenkaarten, waarvan hij er minstens één moet houden. Er zijn 32 warenkaarten die overeen komen met 32 genummerde locaties op het bord waar een corresponderend warenfiche ligt.
x
Uitbreiden van een handelsroute is alleen toegestaan voor families waarmee de speler getrouwd is. Hij neemt dan een kameel uit de familievoorraad en plaatst deze op het bord, aansluitend aan de familiekaravaan. Eventueel mag een tweede kameel geplaatst worden tegen betaling van 1 Dirham uit de familiekas.
Wanneer er een warenfiche in het gebied ligt waar de nieuwe kameel is geplaatst mag de actieve speler dit fiche voor zich neerleggen; aan het eind van het spel is het een punt waard. Wanneer een speler de kaart bezit die overeenkomt met het warenfiche mag hij de kaart voor zich neerleggen en 3 Dirham uit de kas nemen. De kaart telt nog steeds mee voor de handkaartenlimiet! Hij kan ook besluiten de kaart op de hand te houden, aan het eind van het spel is hij mogelijk veel meer punten waard.
c
Wanneer er een kameel van een andere familie in het gebied staat, sluiten de twee families een handelsverdrag. Alle spelers die zijn ingetrouwd in de actieve familie (die de kameel heeft geplaatst) krijgen 3 Dirham, leden van de passieve familie krijgen 1 Dirham. Ook krijgt de actieve speler een verdragsfiche van beide families; deze zijn een punt waard aan het eind van het spel. Wanneer dezelfde families elkaar later weer tegenkomen wordt niet opnieuw een verdrag gesloten. Er mogen nooit meer dan twee kamelen in een gebied staan.
c
Het spel is afgelopen wanneer alle families minstens één handelsverdrag hebben gesloten, of één familie vijf handelsverdragen heeft gesloten. Iedere Dirham, ieder warenfiche en ieder verdragsfiche is een punt waard. Iedere kaart die een speler bezit levert 1 punt op per kameel in het overeenkomstige gebied van een familie waar hij niet is ingetrouwd, en 4 punten per kameel van een familie waar hij wel is ingetrouwd.
c
c
c
c

Hee, is dit niet het treinenspel 'Chicago Express' van dezelfde auteur, maar dan met kamelen in plaats van treinen en huwelijken in plaats van aandelen? Het leunt er inderdaad sterk op, maar toch is 'Samarkand' meer dan 'Chicago Express' voor Duizend-en-een-Nacht liefhebbers. Het grootste verschil is dat de karavanen geen waarde hebben, en dus ook niet meer waard worden na een uitbreiding. Geld valt te verdienen wanneer er handelsverdragen worden gesloten, maar dan moet je op dat moment al lid zijn van de familie.
Een andere manier om veel punten te verdienen zijn de warenkaarten. Een familie die op een locatie staat waar een speler een kaart van heeft, is een aantrekkelijke huwelijkspartij voor deze speler, maar niet automatisch ook voor andere spelers.

c
De waarde van een familie is dus erg persoonlijk; zo is het mogelijk om de handelsroute uit te breiden richting een bepaald warenfiche zodat hij wel meer waard wordt voor de speler die de kaart van dit fiche bezit, maar niet voor de andere 'aandeelhouder'!
c

Het kan prettig zijn om als enige lid te zijn van een familie; bij het sluiten van verdragen profiteren andere spelers niet mee, en je kan zelf beslissen welke kant de karavaan op gaat. Anderzijds is het ook gunstig om buiten je beurt te kunnen incasseren als een familielid de karavaan laat aansluiten bij een andere familie. Iedereen wil graag dat de eigen familie bij het sluiten van een verdrag de actieve familie is, dus men is geneigd steeds twee vakjes afstand te houden tot andere families zodat ze niet in één beurt bereikt kunnen worden. In samenwerking met een familielid kunnen makkelijker verdragen worden afgesloten.



Maar omdat je geen aandeel ter veiling kan aanbieden zoals in 'Chicago Express' kun je niet afdwingen dat een andere speler ook in jouw familie trouwt om zo de familiekas te spekken, en samen de karavaan sneller voort te jagen. Voor het geld in de familiekas is dit ook niet noodzakelijk: de eerste kameel is altijd gratis, dus zelfs als het geld op is kan de karavaan alsnog, zij het langzamer, worden uitgebreid.
x

Hiermee is Samarkand een familievriendelijkere versie van Chicago Express die wat soepeler en minder venijnig speelt. Het heeft dezelfde interessante mix van geven en nemen, maar vereist minder buikgevoel door het ontbreken van de aandeelveilingen. Het spel kan in 40 minuten klaar zijn, wat soms iets te snel is: te snel om de familiekaravanen tot volle wasdom te laten komen, en te snel voor het benodigde opzetwerk met de tien kleuren kamelen en de 32 warenfiches.
© 2010 Barbara van Vugt
x
Samarkand, David V.H. Peters & Harry Wu, Queen Games, 2010 - 2 tot 5 spelers vanaf 8 jaar, ca. 45 minuten
De weinige tactiek die het spel heeft, vervliegt in een vijfspelerspel dat veel te kort duurt
Ondoorzichtig, soms kortademig, maar wel leuk om te spelen
Lekker vlot spe1, maar lastig om de winnaar in te schatten
Keuzes in het spel zijn beperkt en meestal vanzelfsprekend; spel mist spanning
x
x
x