xxxx xxxx

Peloponnes
Auteur: Bernd Eisenstein
Uitgever: Iron Games
Jaar: 2009


recensie door

x

'Peloponnesos, troon der Goden',  beginnen de spelregels van Peloponnes. De goden? Die zetelden toch in het Olympos-gebergte, ver weg in het noordoosten van Griekenland? Zijn ze verhuisd zonder een adreswijziging rond te sturen?
Hoe dan ook, we vertegenwoordigen allen een Peloponnesische beschaving die we tot bloei proberen te brengen, waarbij de aan- of afwezigheid van eventuele goden niet ter zake doet. Gebouwen verrijzen, landschappen worden bebouwd en ontgonnen, de bevolking groeit gestaag.
Het belangrijkste is om de bevolkingsaantallen enerzijds en de gebouwen en landschappen anderzijds zo goed mogelijk in evenwicht te houden. En dan zijn er ook nog de nodige natuurrampen die we het hoofd moeten bieden! Wie zijn weegschaaltje het beste balanceert en een welvarende, duurzame beschaving op poten weet te zetten, wint!

x
Iedere speler krijgt een eigen beschavingstegel waarop zijn begincondities (bevolkingsaantal, geld, grondstoffen) staan aangegeven, en een speelbord met lijsten waarop hij zijn voorraden kan bijhouden.
In de loop van het spel worden de beschavingen uitgebreid met gebouwen, die links van de starttegel komen te liggen, en landschapstegels, die rechts worden aangelegd. In de inkomstenfase leveren al deze tegels grondstoffen op: hout, steen of voedsel. De gebouwentegels hebben vaak ook een bijzondere functie, bijvoorbeeld het bieden van bescherming tegen een natuurramp. Ook zijn alle tegels aan het eind van het spel punten waard.
x
Iedere ronde worden er vijf landschaps- en gebouwentegels opengelegd en geveild. Op iedere tegel staat een minimum bod aangegeven; in spelersvolgorde legt iedereen zijn bod naast de gewenste tegel. Wie een tegel wil hebben waar al een andere speler op geboden heeft, moet een hoger bod doen. De overboden speler verwijdert onmiddellijk zijn fiche, en mag zijn bod verplaatsen naar een andere tegel waar nog niemand op geboden heeft. Vereiste is wel dat zijn bod minimaal even hoog is als het minimum bod van deze tegel! Hij mag zijn bod niet verhogen. Kan of wil hij niet op een andere tegel bieden, mag hij zijn bod terugnemen en een extra geld uit de kas nemen. Hij ontvangt deze ronde geen nieuwe tegel.
x
Als alle spelers aan de beurt geweest zijn legt iedereen zijn nieuwe tegel aan. Gebouwen moeten eerst nog opgericht worden met steen en hout. Voor landschappen geldt nog een extra plaatsingsregel: ze mogen alleen neergelegd worden naast een landschapstegel die hetzelfde product voortbrengt. Als de tegels verschillende producten opleveren moet daarvan minstens één hetzelfde zijn: naast een hout/graan landschap mag geen steenlandschap, maar wel een steen/hout landschap (hout overlapt) of een steen/graan landschap (graan overlapt). De meeste gebouwen en landschappen leveren naast de structurele inkomsten ook eenmalig een bevolkingsaanwas op, die meteen bij het aanleggen op de lijst mag worden bijgeschreven.
x
Na iedere ronde worden er twee rampenfiches getrokken. Zodra er drie dezelfde fiches liggen voltrekt deze ramp zich onmiddellijk en moet iedereen de gevraagde grondstoffen, geld of bevolking inleveren. In de loop van het spel komen alle vijf de rampen aan bod, daar is geen ontsnappen aan!
x

En alsof de rampen alleen het niet al lastig genoeg maken is er nog een klein gemenigheidje: in het spel zitten twee tegels die een voedingsronde inluiden. Zodra deze tegels gedraaid worden, moeten alle spelers zo veel voedsel inleveren als ze bevolking hebben. Iedereen die niet gevoed kan worden, overleeft het niet!

x
Het spel duurt acht ronden, en dan worden de punten geteld. De gebouwen en landschappen zijn zoveel punten waard als afgebeeld op de tegel. Dit totaal wordt vergeleken met het aantal punten voor de bevolking: drie punten per overlevend persoon. De laagste van deze twee scores is de eindscore van de speler.
x
x
x

Het leukste aspect van Peloponnes is het bieden, waarbij niet alleen rekening gehouden moet worden met het minimum bod van de gewenste tegel, maar wanneer men overboden wordt moet het bod hoog genoeg zijn om ook de tweede keus te kunnen betalen.

x

Al te vaak zonder tegel van de veiling terugkeren is niet aan te raden: ze leveren niet alleen punten op, maar ook de broodnodige grondstoffen.
Vooral de vijf rampen vragen het nodige van de voorraad. Bij een aardbeving bijvoorbeeld moet voor iedere gebouwtegel een hout en een steen betaald worden. Wie dit niet kan betalen moet gebouwen weggooien!
En mocht de voorraad toch oplopen tot boven de tien, dan mag de rest worden bijgeschreven op de 'luxegoederen'-lijst. Luxegoederen kunnen op ieder moment 2:1 omgezet worden in grondstoffen naar keuze, of geld: een goede oplossing om te voorkomen dat spelers met nutteloze voorraden van de ene grondstof komen te zitten, terwijl ze ernstig gebrek hebben aan een ander product.

x

De rampen zijn een leuke toevoeging; omdat iedere ramp weer andere grondstoffen vergt, ontstaat hierdoor de noodzaak om al vanaf het begin van het spel een zo breed mogelijke opbouw van de beschaving na te streven. Maar de laatste twee rampen trekken een onevenredig zware wissel op het spel: de schade kan niet meer hersteld worden, en onmiddellijk daarna moeten de spelers voor de laatste maal hun bevolking voeden. Nu, dat valt niet mee als je net twee rampen over je heen hebt gekregen! Vooral de droogte, waarbij 1/3 van de voedselvoorraad in rook opgaat, hakt er dan flink in. Of de pest, waarbij 1/3 van de bevolking het loodje legt: daar gaan de overwinningspunten!

Omdat alle verschillende grondstoffen hard nodig zijn, evenals de bevolking die gekoppeld is aan de hoeveelheid geld die de spelers iedere ronde ontvangen, zal iedereen sowieso al proberen om zijn beschaving zo gebalanceerd mogelijk op te bouwen. Het is daarom overbodig om bij de puntentelling de score voor de landschappen/gebouwen los te koppelen van de score voor de bevolking, een totaalscore van gebouwen en landschappen plus bevolking zou ook volstaan.

Deze splitsing maakt de zaken nodeloos ingewikkeld, terwijl Peloponnes verder een eenvoudig en overzichtelijk spel is dat verrassend veel speelplezier en diepgang biedt in het tijdsbestek van minder dan een uur.
© 2010 Barbara van Vugt

Peloponnes, Bernd Eisenstein, Iron Games, 2009 - 1 tot 5 spelers vanaf 10 jaar, 45-60 minuten


Vlot ontwikkelingsspel met een kleine dosis geluk
x
x
x