xxxx xxxx

Der Pate
Auteur: Michael Rieneck
Uitgever: Kosmos
Jaar: 2010


recensie door

x
Als Siciliaanse maffiafamilies proberen we voet aan de grond te krijgen in het New York van de jaren ‘40. Middels allerhande illegale praktijken zoals gokhallen, smokkel en afpersing vullen we onze zakken met klinkende dollars; de rijkste familie wint het spel!
'Der Pate' speelt in zeven rondes. Op het speelbord staan vier wijken afgebeeld met ieder drie genummerde illegale winkels die door de families geëxploiteerd kunnen worden. Door de wijken rijdt een auto rond; de wijk waar de auto zich bevindt geniet bijzondere bescherming tegen allerlei akeligheden waar je als maffiafamilie nu eenmaal mee te maken krijgt. De spelers krijgen een bord waarop ze hun acties kunnen aangeven, en vier ontwikkelingslijsten. Twee daarvan, de rode en de grijze, zijn belangrijk voor het eind van het spel. In de loop van het spel wordt duidelijk om welke kleur het draait: wie de bijbehorende lijst niet tot het einde heeft uitontwikkeld heeft al bij voorbaat verloren! x
x
x
Aan het begin van het spel kiest iedere speler een wijk, en zet een familielid in ieder winkeltje. Iedere ronde wordt er een gebeurteniskaart open gedraaid. Hierop staat aangegeven hoeveel stappen de auto rijdt, en of de marker op de rode dan wel de grijze lijst een stap omhoog wordt geschoven. Ook wordt er een gebeurtenis beschreven die direct uitgevoerd wordt. Daarna voeren de spelers beurtelings hun acties uit.
x
x
Wie aan de beurt is gooit met vier verschillend gekleurde dobbelstenen en kiest er hiervan eentje uit. De gekozen dobbelsteen wordt op een actie in de bovenste rij van het spelersbord gelegd, en de bijbehorende actie wordt uitgevoerd. De overige drie dobbelstenen worden opnieuw gegooid, en er wordt er eentje uitgekozen en op een actie in de tweede rij geplaatst. Op dezelfde wijze worden de overige twee dobbelstenen op een actie in rij drie en vier geplaatst. Meestal heeft het aantal ogen invloed op de actie: wie bijvoorbeeld een '5' op de actie 'winkelovername' legt, mag een winkel met nummer 5 overnemen van een tegenstander. Of wie een '3' legt op de actie 'invloed',  mag 3 stappen vooruit op de rode invloedslijst. De kleur van de dobbelstenen geeft aan voor welke acties je de dobbelsteen in mag zetten: de actie 'FBI-razzia' is rood, en mag dus alleen uitgevoerd worden door er een rode dobbelsteen op te leggen.
x
Zo voeren alle spelers vier acties per ronde uit, zoals bijvoorbeeld het vooruit gaan op de verschillende lijsten, inkomen incasseren van de winkeltjes op het bord, een medespeler uit zijn winkel zetten, een medespeler naar de gevangenis sturen of zelfs in de Hudson gooien, eigen familieleden uit de gevangenis halen en dergelijke acties.
x
Na zeven rondes is het spel afgelopen; er wordt eerst gekeken welke kleur (rood of grijs) vaker stond afgebeeld op de gebeurteniskaarten. De spelers die op die lijst de eindstreep niet hebben gehaald doen niet mee voor de eindwaardering. De overige spelers krijgen geld voor ieder winkeltje op het bord dat ze bezitten, en een boete voor ieder familielid in de nor. Dan worden de dollars geteld, en wint de rijkste speler.
x
x
x
x

'Der Pate' ziet er sfeervol en veelbelovend uit. Bij eerste lezing van de spelregels lijken we hier een leuk spel in handen te hebben, waarbij dobbelstenen op acties geplaatst kunnen worden zoals al eerder vertoond bij het luchtige doch frisse 'Alea Iacta Est'. Eenmaal aan de speeltafel valt 'Der Pate' echter tegen. Het grootste nadeel is dat de actieve speler tamelijk autistisch boven zijn dobbelstenen hangt, terwijl de rest van de tafel lijdzaam toeziet, of gewoon een gezellig gesprek begint. Het is namelijk een heel gepuzzel om je beurt optimaal te benutten, maar al deze afwegingen zijn voor de medespelers niet zo interessant.

x
Naast het verdienen van zoveel mogelijk geld en het dwarszitten van je medespelers moeten de spelers zich ook nog bekommeren om de rode en grijze lijsten: het is een beetje flauw dat de spelers die niet de juiste lijst hebben uitontwikkeld niet eens meedoen aan de eindwaardering. Dit element voegt verder niks toe aan het spel.
x
De acties die dan na al dat wikken en wegen worden uitgevoerd zijn meestal van de destructieve soort. De spelers gooien elkaar voortdurend uit de winkeltjes op het bord, met als gevolg dat je iedere beurt weer ongeveer bij nul moet beginnen: zonder winkels op het bord, en met de halve familie in de gevangenis of, erger nog, aan het slapen bij de vissen zoals ze dat zelf zo mooi zeggen. Tijd om je met al dat geweld ook nog te ontwikkelen op de wat vriendelijkere witte lijsten (inkomen en speciale acties) is er eigenlijk niet. Daardoor bouw je niets op in het spel, en zijn de zeven beurten een herhaling van zetten. Doordat de aandacht verslapt tijdens de beurten van de ander, en de eigen zet ook niet erg enerverend is, is 'Der Pate' een beetje eentonig.
© 2011 Barbara van Vugt

Der Pate, Michael Rieneck, Kosmos, 2010 - 2 tot 4 spelers vanaf 12 jaar, 60 minuten


Interessante omzetting van het thema en stemmige illustraties van Franz Vohwinkel, maar het spel blijft o.a. teveel steken in het spanningsloos verzamelen van Monopolygeld
x
x
x