xxxx xxxx

Machtspiele
Auteurs: Bauldric & Friends
Uitgever: Eggertspiele / Hutter Trade
Jaar: 2009


recensie door

x
x

In het ware leven zijn we natuurlijk allemaal rechtgeaarde en consciëntieuze werknemers die het welzijn van de firma en van alle collega's hoog in het vaandel hebben staan, maar in dit spel mogen alle remmen los! We likken omhoog, we trappen omlaag, reorganisaties zijn aan de orde van de dag, en afdelingen zijn een leven beschoren dat niet langer is dan dat van een eendagsvlieg. Zo konkelen we ons zonder aanzien des persoons een weg door de kantoorjungle. We kennen geen genade, niemand is zijn leven zeker, of tenminste zijn positie binnen het bedrijf. Onderling gemaakte afspraken bieden slechts garantie tot aan de deur. We hebben zelfs een aartsvijand, die het nog eens extra moet ontgelden! Ons uiteindelijke doel: het rode pluche.

x
x
Het bord toont een bedrijf met zes verschillende afdelingen, een directiekamer en de kamer van de baas. Op zes verschillende terreinen zijn er punten te halen, en de eerste speler die er vier binnen heeft, wint het spel! Er zijn vier sporen waarbij de spelers een punt krijgen zodra ze tot het groene gebied zijn opgeklommen.
x
Wie bijvoorbeeld regelmatig een invloedrijke positie bekleed in de directie verdient een punt, wie veel aandelen van het bedrijf bezit eveneens, en het leidinggeven aan minstens vier hoofdafdelingen levert ook een punt op. Het is ook een punt waard om beter te presteren dan je aartsvijand; aan het begin van het spel krijgt iedereen blind een kaart gedeeld waarop staat wie zijn aartsvijand is en in welke gebieden hij de aartsvijand moet overtreffen.
x
Iedere ronde begint met het afzwaaien van de huidige baas. De nieuwe baas wordt de speler met de meeste managers in de directiekamer. Niet alleen de baas wordt regelmatig vervangen: ook de afdelingshoofden van de zes afdelingen zijn aan verandering onderhevig. Wie de meeste managers op een afdeling heeft, wordt het nieuwe hoofd en plaatst een manager uit zijn voorraad in het betreffende kantoor.
x
Hierbij hoort een privilege: het nieuwe hoofd ontvangt de privilegekaart van het voormalige hoofd. Hiermee kan je bijvoorbeeld medewerkers aftroggelen van een andere speler, korting krijgen bij het kopen van aandelenpakketten, extra geld incasseren op betaaldag, of aan het begin van iedere ronde een extra actie uitvoeren. Vervolgens gaat iedereen vooruit op de invloedsladder voor zijn managers in de directiekamer (1 stap), en voor de baas (2 stappen).
x

Dan volgt de actiefase. Het nieuwe hoofd van de afdeling Communicatie vervult hier een belangrijke taak. Hij neemt zes willekeurige plus twee standaard gebeurteniskaarten, en legt deze geheim op een door hem gewenste volgorde. Hij is de enige die inzicht heeft in de aard van de gebeurtenissen, en het moment waarop ze plaatsvinden. Een van de standaard gebeurtenissen is Betaaldag, en de ander is Directievergadering, die het einde van de ronde inluidt. Alle gebeurteniskaarten die ná deze kaart liggen worden niet uitgevoerd: hiermee bepaalt het Hoofd Communicatie dus hoe lang de actiefase duurt.

x

Iedere ronde van de actiefase bestaat uit het draaien en uitvoeren van een gebeurteniskaart, en daarna voert iedere speler een actie naar keuze uit. Mogelijke acties zijn onder andere het aannemen van nieuw personeel, het kopen van aandelen, het stichten van een afdeling, het samenvoegen van afdelingen tot een hoofdafdeling, of het omkopen van een andere speler. Hierbij stopt de speler geld in zijn omkoop-mapje en geeft dit aan een andere speler, met vermelding welke privilegekaart hij er graag voor terug wil hebben.

x
Accepteert de speler het bod, dan krijgt de omkoper de gevraagde kaart, maar draait deze naar zijn 'omgekochte' zijde. De voordelen die daarop vermeld staan, zijn nog groter dan op de andere zijde! De omkoper krijgt sowieso een punt op de corruptielijst, en de omgekochte speler alleen als hij het bod geaccepteerd heeft. Wie negen corruptiepunten heeft verzameld heeft daarmee een overwinningspunt behaald.
Zodra de Directievergaderingkaart opduikt is de actiefase afgelopen. Er begint dan een nieuwe ronde, en dit herhaalt zich net zo lang totdat een speler aangeeft dat hij de benodigde vier punten heeft behaald.
x
x
x

Machtspiele is voorzien van een kloek regelboekwerk: 16 pagina's spelregels! Het is een hele toer om je er doorheen te werken, en het zal geen verbazing wekken dat het zeker een half uur in beslag neemt om de regels vervolgens uit te leggen aan de medespelers.

x
Gelukkig is het speloverzicht redelijk compleet. Dat is ook wel nodig, want er zijn teveel verschillende acties met teveel kleine details om snel uit het hoofd te leren. En dat terwijl ze ongeveer op hetzelfde neer komen: nieuwe afdelingen oprichten, afdelingen verplaatsen, afdelingen uitbreiden, afdelingen samenvoegen et cetera. De actiefase heeft daardoor een sterk repetitief karakter.
x
De gebeurteniskaarten stellen al helemaal niks voor: meestal is het alleen een blurbtekstje met de uitkomst dat de motivatie van de werknemers stijgt of daalt. Dit is van belang voor een aantal van de privilegekaarten: hoe lager de motivatie, hoe hoger het voordeel. Profiteren van de privileges kan op twee manieren: de kaart eerlijk verdienen door managers in de betreffende afdeling te plaatsen zodat je afdelingshoofd wordt, of het zittende afdelingshoofd omkopen.
x

Het omkopen is verreweg het leukste element van het spel. Het draagt wel bij aan de sfeer om met een stalen gezicht het mapje smeergeld terug te geven met de constatering dat de aanbieder wellicht een nulletje is vergeten omdat je voor zo'n fooi toch echt je bed niet uit komt. Maar! Er is een hele grote maar! Zodra de voormalige bezitter besluit om zijn afdelingshoofd terug te trekken, wat een mogelijke actie is, wordt de bijbehorende privilegekaart inactief, ongeacht wie de eigenaar is! Het is dus mogelijk dat je voor veel geld een kaart van iemand overneemt, die vervolgens inactief wordt voordat je er gebruik van hebt kunnen maken. Het lijkt er dus op dat het omkopen meer nut heeft om vooruit te komen op de corruptielijst dan om gebruik te kunnen maken van de privileges. Welke kaart je koopt maakt daarvoor niks uit, alles bij elkaar een tamelijk zinloze exercitie.
x
De meest belangwekkende rol lijkt die van Hoofd Communicatie, die bepaalt hoe lang de actiefase duurt, en op welk moment er uitbetaald wordt. Ook kan hij tot op zekere hoogte bepalen hoe veel de motivatie stijgt of daalt. Het belang hiervan moet ook weer niet overschat worden, want er zijn altijd wel andere spelers die daar ook van profiteren, zodat het netto effect niet erg groot is. Door de saaiheid van de actiefase is het wel erg verleidelijk om deze zo kort mogelijk te laten duren, maar dat zal toch niet de bedoeling geweest zijn...
x
x
Machtspiele heeft wel aardige elementen, maar het komt allemaal niet goed bij elkaar. Alles wat je doet kan gemakkelijk door tegenstanders ongedaan worden gemaakt, en het komt er op neer dat steeds de speler wordt aangepakt die voorop loopt in een categorie. Hierdoor kruipt iedereen gelijkmatig doch tergend langzaam omhoog, en heeft men dus ook ongeveer gelijktijdig zijn vier punten bijeen. Wie er dan uiteindelijk wint is een kwestie van toeval.
© 2010 Barbara van Vugt

Machtspiele, Bauldric & Friends, Eggertspiele/Hutter Trade, 2009 - 3 tot 5 spelers vanaf 12 jaar, 90-120 minuten


Origineel, maar wordt nooit echt boeiend of leuk
x
x
x