xxxx xxxx

Assyria
Auteur: Emmanuele Ornella
Uitgever: Ystari / Asmodee
Jaar: 2009

recensie door
x

Nomadenstammen proberen zich te vestigen in het onherbergzame klimaat van het noorden van Mesopotamië. Droogte noodzaakt ze om in de buurt van de rivieren te blijven en putten te slaan voor hun drinkwatervoorziening. Maar van tijd tot tijd overstromen de rivieren, en kunnen ze weer van voren af aan beginnen met het bouwen van nederzettingen! Wie zich het beste weet te handhaven in deze benarde omstandigheden mag zich met recht overwinnaar noemen.

Het spel is verdeeld in drie tijdperken die ieder twee dan wel drie rondes duren. Het speelbord laat een woestijn zien, verdeeld in zeshoeken, die doorsneden wordt door twee rivieren. Op iedere zeshoek staat een voedselsymbool afgebeeld dat aangeeft waarmee de nederzetting op deze zeshoek gevoed wenst te worden.
x
Iedere ronde worden er meerdere setjes neergelegd van twee voedselkaarten, één setje meer dan er spelers deelnemen. De meest gunstige kaarten, die meerdere voedselsymbolen laten zien, komen achteraan te liggen, en de minder gunstige kaarten vooraan. Spelers kiezen in spelersvolgorde een setje, en hiermee is ook meteen de spelersvolgorde voor de rest van de ronde bepaald: wie het minst gunstige setje kaarten heeft uitgekozen wordt startspeler, terwijl de spelers met de goede kaarten achteraan moeten sluiten.
x

Hierna breiden de spelers om beurten hun domein uit door twee tot vier nieuwe hutten op het bord te plaatsen. Hutten moeten op een zeshoek aangrenzend aan een eigen hut of aan een eigen ziggurat (een tempeltoren) worden geplaatst.

x
Vervolgens moet de speler zo veel mogelijk hutten verzorgen door een kaart in te leveren met het voedselsymbool dat correspondeert met het symbool op de zeshoek. De hutten die niet gevoed kunnen worden, verdwijnen onmiddellijk van het bord! Alle overgebleven hutten leveren punten op: buiten de rivieren één punt, in het vruchtbare gebied tussen de rivieren twee punten, en op de rivieren geen punten maar kamelen, die als betaalmiddel gebruikt kunnen worden. Ook is iedere zigguratverdieping een punt waard, en kan er op het snijpunt van drie met eigen hutten bezette zeshoeken een bron gebouwd worden die vier tot zes punten oplevert.
x
Als alle spelers de uitbreidingsfase hebben afgerond volgt de actiefase: om beurten mag men zijn kamelen uitgeven. Mogelijke acties zijn het bouwen van een ziggurat op de plek van een eigen hut, het toevoegen van een tweede of derde verdieping aan een ziggurat, het verkrijgen van invloed bij de plaatselijke notabelen, offeren aan de goden, en het kopen van voedselkaarten.

Na drie of twee rondes is het tijdperk ten einde, en volgt er een overstroming. Alle hutten die aan een rivier staan worden van het bord gehaald. Vervolgens gaan de spelers langs bij de notabelen: de speler die de meeste invloed heeft ingekocht krijgt een heleboel punten, nummer twee krijgt er wat minder et cetera. Per notabel worden beloningen uitgekeerd in de vorm van punten, een voedselkaart of een kameel. Ook is er niet voor niets geofferd aan de goden: afhankelijk van de positie op de offer-lijst mogen de spelers hun aantal ziggurats vermenigvuldigen met 1, 2, 3 of 4, en dit totaal bijschrijven op de puntenlijst. Wie na drie tijdperken de meeste punten heeft verzameld, wint!
x
x
x

Help, waar is mijn speloverzicht? Heel veel informatie staat wel ergens op het speelbord, maar het is steeds weer zoeken. Invloed inkopen bij de bovenste notabel bijvoorbeeld kost vier kamelen, maar levert drie invloedspunten op. De vier kamelen staan duidelijk afgebeeld, maar de '3' is onopvallend verwerkt in het gewaad van de notabel in kwestie: verwarring gegarandeerd. Wat ook niet helpt is dat een aantal dingen bepaald niet intuïtief te noemen is. Bronnen mogen niet tussen de rivieren gebouwd worden, ziggurats weer wel; bronnen mogen niet aangrenzend aan ziggurats en vice versa, maar bronnen mogen weer wel naast bronnen, en ziggurats naast ziggurats - bent u daar nog? Ook staan de startposities niet op het bord afgebeeld, die zijn voor ieder spelersaantal anders en moeten uit de spelregels gedestilleerd worden.
x
x

Ook de hutten veroorzaken een hoop gedoe; eerst moeten ze zo geplaatst worden dat de symbolen op de zeshoeken nog zichtbaar zijn, wat niet zó te doen is dat alle spelers ze kunnen zien. Zodra de hutten gevoed zijn moeten ze juist óp het symbool geplaatst worden, om aan te geven dat deze hut 'onderhouden' is, maar dat is weer niet handig als je alvast je volgende beurt wil plannen en wilt weten welke voedselsymbolen je nodig hebt.
x
De uitvoering daargelaten is Assyria een uitdagend spel met een veelheid aan interessante keuzes. Het is mogelijk om volledig op de ziggurats te spelen, die iedere beurt, mits uitgebouwd tot drie verdiepingen, een flinke hoeveelheid punten opleveren, of om juist voor de bronnen en hutten te gaan. Ziggurats hebben het voordeel dat ze niet meer onderhouden hoeven te worden met voedselkaarten, maar het nadeel dat ze erg duur zijn om te bouwen. Hutten moeten wel iedere beurt onderhouden worden, maar kosten geen kamelen, en bronnen zijn zelfs helemaal gratis, maar leveren maar eenmalig punten op.
x
Omdat de ruimte op het bord beperkt is, vooral op de rivieren die de broodnodige kamelen opleveren, kun je elkaar flink dwarszitten, en ook het halen van meerderheden bij de notabelen leidt tot fikse spelersinteractie. Een nadeel is dat de mogelijkheden in de uitbreidingsfase zo overweldigend zijn (welke bestaande hutten laat ik overleven met de schaarse voedselkaarten die ik heb, en waar komen de nieuwe hutten te staan), dat dit tot zeer lange denktijden kan leiden. Aan de andere kant  gaat de actiefase dan weer meestal vrij snel, omdat iedere speler maximaal 10 kamelen te spenderen heeft. Een nieuwe ziggurat kost bijvoorbeeld al zes kamelen, dus die zijn zo op.
x
Alles bij elkaar is Assyria een spannend, interessant en interactief spel dat in 90 minuten gespeeld kan worden.
© 2010 Barbara van Vugt

Assyria, Emmanuele Ornella, Ystari, 2009 - 2 tot 4 spelers vanaf 12 jaar, 45-90 minuten
Instap wordt door 'mechanische' regels nogal bemoeilijkt; na deze horde ligt er een aardig spel
Enkele vreemde regels en stroef spelverloop, desondanks zeker niet slecht
x
x
x