xxxx

Amun-Re
Uitgever: Hans im Glück
Auteur: Reiner Knizia
Jaar: 2003

recensie door
x
Het doel
Amun-Re bestaat uit twee speelhelften, iedere helft bestaat weer uit drie ronden. En natuurlijk kunnen we die ronden weer opdelen in fases. Uiteindelijk is het de bedoeling om met de heerschappij over provincies en met name de bouw van piramides zo veel mogelijk punten te scoren. Inderdaad, een Reiner Knizia-spel ten voeten uit.

Het speelbord en -materiaal
We bevinden ons in Egypte, aan de Nijl. Daar zijn 15 prachtige provincies te verdienen, iedere provincie heeft zijn eigen sterke en zwakke punten. De ene heeft plaats voor veel boeren, waardoor de graanopbrengsten (=goud) in fase 5 flink hoog kunnen uitvallen. De andere provincie geeft twee gratis machtkaarten als je die provincie verwerft. En een derde geeft bij het verwerven meteen twee gratis bouwstenen voor een piramide. Kortom: bij het bieden op de provincies, volgens een biedsysteem dat is geleend van Evo (een Eurogames-spel, komt te weinig op tafel) is het belangrijk je eigen belang en de belangen van de medespelers scherp in de gaten te houden.
Elke speler krijgt aan het begin van het spel twee steentjes in zijn kleur (één voor het bieden, één voor de telling), 20 goud, een –3 kaart en een machtkaart ‘goedkope piramidebouw’. De overige machtkaarten, het overige goud, de boeren, de bouwstenen en de piramides worden naast het speelbord gelegd. Vervolgens begint het spel, fase voor fase.

Het spelverloop
1. De startspeler trekt net zoveel provincies als er spelers zijn; de kaartjes worden zichtbaar in de provincie neergelegd. Extra machtkaarten, goud of bouwstenen worden erbij gelegd.
2. De startspeler biedt op één van de te verwerven provincies. Hij legt zijn ‘biedsteen’ op een getal (de waarden lopen op: 0-1-3-6-10-15-21-28-36) en geeft daarmee aan hoeveel goud hij voor de betreffende provincie over heeft. De andere spelers doen hetzelfde voor de provincie van hun keuze. Als alle spelers geboden hebben op verschillende provincies, betaalt ieder de hoeveelheid goud en fase 2 is klaar.
Veel leuker is het natuurlijk als twee of meer spelers op dezelfde provincie hebben geboden. Dan moet de overboden speler zijn biedsteen op een getal van een andere provincie plaatsen. Dat kan een lege provincie zijn of een provincie waar al een biedsteen van een medespeler ligt. Als dat laatste het geval is, pakt die zijn steen weer op en legt hem op een ander provinciekaartje. Dit bieden gaat zo door tot op elk kaartje één biedsteentje ligt. Vervolgens betaalt iedere speler het geboden bedrag.
3. Elke speler mag nu machtkaarten, boeren en bouwstenen kopen. Twee leuke beperkingen gelden daarbij. Ten eerste is het aantal machtkaarten en boeren afhankelijk van de provincie(s) die een speler bezit. Bovendien is de goudvoorraad van een speler beperkt. En dat is jammer, want hoe meer er in deze fase van een ‘product’ wordt gekocht, hoe duurder het is. Voorbeeld; 1 boer kost 1 goud, 2 boeren kosten 3 goud, 3 boeren kosten 6 goud enzovoorts. Voor machtkaarten en bouwstenen gelden dezelfde waarden. Te veel goud uitgeven is ook niet raadzaam, want dat goud is nodig bij fase 2 en fase 4.
4. In deze vierde fase kunnen de alle spelers een (goud)offer brengen aan Amun-Re. Alle spelers bieden, niet zichtbaar voor de anderen, tegelijkertijd goud. Dit bieden heeft twee gevolgen: de speler met het hoogste bod mag drie ‘producten’ pakken, weer te kiezen uit de machtkaarten, boeren en bouwstenen. Speler nummer twee en speler nummer drie mogen twee respectievelijk één product kiezen. Het is ook mogelijk een –3 kaart te bieden; dan krijgt de speler drie goud, maar hij mag geen producten kiezen.
De tweede uitkomst van het bieden heeft te maken met het totaal van het geboden goud. Afhankelijk van die uitkomst wordt een speelfiguur (tempelfiche) op vakje 1, 2, 3 of 4 gezet aan de rand van het speelbord. Het getal geeft aan hoeveel goud er in fase 5 per boer wordt uitbetaald aan de spelers. Bij een telling aan het einde van de eerste of tweede helft van het spel geeft dit getal bovendien aan hoeveel punten een tempel in een provincie waard is (tempels staan aangegeven in sommige provincies op het speelbord).
5. Alle spelers kunnen in deze fase hun goudvoorraad aanvullen. Boeren (zie fase 4) en een aantal provincies, waar ook een goudsymbool met een getal staat aangegeven, kunnen hier zorgen voor een welkome aanvulling van het goud van spelers. Leuk detail: er zijn provincies waar goud mee te verdienen is, maar dan moet het tempelfiche uit fase 4 niet op 3 of 4 staan.
6. Deze fase wordt alleen gespeeld na drie ronden in de eerste en na drie ronden in de tweede helft van het spel. Hier wordt geteld hoeveel punten de spelers hebben verdiend. Waar kunnen de spelers dan die punten mee vergaren, is natuurlijk de grote vraag!
* per piramide (=drie bouwstenen) 1 punt;
* in elke provincie 1 piramide? 3 bonuspunten;
* provincie met meeste piramides 5 punten (zowel boven als onder de Nijl)
* per tempel 1, 2, 3 of 4 punten
* opdracht machtkaarten vervuld? 3 punten
* speler met meeste geld: 6 punten (4 voor nr. 2, 2 voor nr. 3) – alleen bij 2e telling

De opdrachten op sommige machtkaarten komen misschien een beetje uit de lucht vallen. Daarom deze verduidelijking. Er zijn diverse machtkaarten: gratis boeren, extra goud, lagere bouwkosten voor een piramide, voordelen bij het bieden in fase 2. Ook zijn er machtkaarten waarmee bij de waarderingen rechtstreeks punten kunnen worden verdiend, als de opdracht op de kaarten is vervuld. Voorbeelden van die opdrachten zijn: alle drie verworven provincies liggen juist wel of niet aan de oever van de Nijl, de drie provincies liggen ten noorden of ten zuiden van de Nijl. En zo is er nog een aantal machtkaarten, dat punten oplevert.

Na de eerste telling volgt dan een zogenaamde ‘resetfase’. Dat houdt in dat alle provincies worden leeggeruimd, alleen de piramides en de bouwstenen blijven liggen. Vervolgens wordt de tweede helft van het spel gespeeld, weer bestaat die uit drie ronden met 5 fases en een 2e telling als afsluiting.

De waardering
Het materiaal, het speelbord, de sfeer, het min of meer unieke biedsysteem, de spanning die oploopt doordat bij de tweede helft van het spel hoog geboden moet worden om de beste provincies te krijgen: het maakt Amun-Re allemaal tot een topper. Natuurlijk, het spel is niet heel origineel, Knizia heeft goed gekeken bij andere spellen. Maar hij heeft daar wel heel leuke en geslaagde elementen gevonden, die hij in een mooie mix bij elkaar brengt in dit Amun-Re. Grote vraag is voortdurend bij dit spel: hoe kan ik mijn beperkte hoeveelheid goud het best besteden?
Al met al kan er slechts één advies zijn: kopen dit spel! Groot voordeel daarbij: voor het spel zelf is kennis van de Duitse taal overbodig. De machtkaarten en het speelbord spreken voor zich.

Cijfer: 8,5 (na 2x spelen, het kan nog hoger worden…)
x
x
x